انعکاس نقدینگی و انتظارات تورمی در سهام گروه خودرویی
قطعه نیوز: هفته گذشته برای بازار سهام هفته رکوردها بود. شاخص کل بورس اوراق بهادار تهران در طول این هفته با صعود ۹.۰۵ درصدی به مرز ابرکانال ۶۰۰ هزار واحد و قله جدید ۵۹۷ هزار و ۲۵۳ واحدی رسید. ثبت چنین جهشی بیش از هر چیز با نگاه به برقراری آرامش در بازارهای جهانی و کند شدن روند شیوع ویروس کرونا در کشورهای اروپایی محقق شد که با افزایش جسارت خریداران، منجر به تداوم مسیر صعودی قیمت‌ها در بازار سهام شد.
اما سهم‌های گروه خودرو و ساخت قطعات نیز از این رشد نهایت استفاده را کردند و در حیات خلوت خود شاهد جهش ۷.۸ درصدی شاخص صنعت بودند اتفاقی که باعث رکوردشکنی این صنعت در بورس تهران شد.
بورس همچنان می‌تازد
در ابتدای این گزارش تلاش می‌کنیم مهمترین عوامل موثر بر افزایش قیمت‌ها در سطح کلان بازار سرمایه را بررسی کنیم و سپس به گروه خودرویی بیشتر خواهیم پرداخت.
بسیاری از سرمایه‌های سرگردان در هفته‌های قبل برای ورود به تالار شیشه‌ای مردد بودند و احساس ترس ناشی از پررنگ‌تر شدن ریسک‌های پیرامونی گارد محافظه‌کاری آنها را تقویت می‌کرد. اما دو عامل بسیار مهم جسارت سمت تقاضا را افزایش داد و با وجود عرضه‌های سنگین سهام، شاهد برتری معنادار خریداران در نمای کلی بازار بودیم.
مورد اول، کاهش تنش‌ها و تلاطم‌های منفی در بازارهای جهانی پس از انتشار اخباری مبنی بر بازگشت چین به شرایط عادی پسا کرونایی بود. این اتفاق از آنجایی حائز اهمیت است که چین بیش از نیمی از مواد خام دنیا را مصرف می‌کند و عبور از این مرحله (در صورت تایید نهایی) می تواند چشم‌انداز قیمت کامودیتی‌ها (نظیر نفت، فولاد، آلومینیوم و مواردی از این دست) را روشن کند.
تزریق پول و حمایت بانک‌های مرکزی در سرتاسر دنیا از بازارهای مالی نیز باعث توازن نسبی در معادلات پرهیجان این بازارها در اقصی نقاط جهان شد که به عنوان یک مسکن قدرتمند در کوتاه‌مدت می‌تواند موثر واقع شود.
مورد دوم اما کاملا داخلی و مربوط به رقابت سودآوری در میان اهالی بازار سرمایه است. در روزهایی که بازارهای موازی سرمایه‌گذاری نظیر ارز و مسکن تکانه‌های چندان بزرگی از خود نشان نمی‌دهند، بازار سهام علاوه بر حفظ مسیر صعودی، برشتاب این روند افزوده و سودهای شیرینی نصیب فعالان این حوزه کرده‌است.
اگر باخت تمام عیار سپرده‌های بانکی را به این مختصات اضافه کنیم، تشدید حس عقب ماندگی از روند سودآوری در بورس یکی از مهمترین عوامل پمپاژ پول به این بخش از اقتصاد کشور است. امری که با کنار هم قرار دادن دو متغیر پرواز قیمت‌ها و خالص تغییر مالکیت سهام از سهامداران حقوقی به حقیقی کاملا تایید می‌شود.
فعالان بازار سهام در چنین شرایطی با فروش سهام خود به دنبال سودآوری بهتر در سهام سایر شرکت‌ها هستند و متغیرهای مربوطه خبر از خروج معنادار پول از بورس نمی‌دهد. علاوه بر این تزریق نقدینگی سرگردان به این بازار موجب رونق هرچه بیشتر و تشدید روندهای صعودی می‌شود.
برآیند چنین عواملی موجب شکسته شدن رکورد ارزش معاملات خرد بازار سهام و عبور این متغیر روزانه از مرز ۱۰ هزار میلیارد تومان در روز چهارشنبه هفته گذشته شد. خالص تغییر مالکیت سهامداران حقوقی به حقیقی نیز از ابتدای سال تاکنون به رقم خیره‌کننده ۵۷۶۶ میلیارد تومان رسیده است که نشان دهنده حضور پررنگ و معنادار سرمایه‌های خرد در بورس تهران و خرید سهام توسط آنها از سهامداران حقوقی است و از سویی پتانسیل بلعیدن عرضه‌های سنگین و حفظ همزمان روند صعودی را متذکر می‌شود.
شاخص جدید خودرویی‌ها
در گزارش‌های قبلی به این موضوع اشاره شده‌است که توقف نمادهای بزرگ «خودرو»، «خگستر» و «خساپا» اجازه رشد بالای شاخص این صنعت در بورس را نمی‌دهد. حتی اگر تمام سهم‌های مجاز برای خرید و فروش در این گروه، سقف مثبت ۵ درصدی را تجربه کنند، پرواز این نماگر در شرایط فعلی بیش از ۲.۵ درصد در روز نخواهد بود. (نیمی از ارزش سهام خودرویی مربوط به سه نماد متوقف یاد شده است)
برای تخمین میزان رشد قیمت سهام گروه خودرویی از روز توقف بهتر است یک شاخص جدید برای خودرویی‌ها تعریف کنیم و با خارج کردن تاثیر توقف نماد شرکت‌های ایران خودرو، سایپا و گسترش سرمایه‌گذاری ایران خودرو، روند واقعی این نماگر را در روزهای مجاز نبودن خرید و فروش سهام بزرگان بسنجیم.
مجموع ارزش سهام گروه خودرو و ساخت قطعات در بورس تهران به سطح تاریخی ۷۷.۶ هزار میلیارد تومان رسیده‌است. شاخص این صنعت از روز توقف نمادهای بزرگتر تا امروز رشد ۱۵.۲ درصدی داشته است. بدین معنی که ارزش سهام مجاز فعلی گروه خودرویی در زمان توقف نمادهای بزرگتر، ۳۲ هزار میلیارد تومان بوده‌است.
این رقم در حال حاضر به ۴۲.۶ هزار میلیارد تومان رسیده که حاکی از پرواز ۳۳ درصدی شاخص جدید سهام مجاز گروه خودرویی‌است. مقایسه جهش ۳۳ درصدی دماسنج فعلی خودرویی‌ها با رشد ۱۸.۸ درصدی شاخص کل در این بازه زمانی به خوبی نشان‌دهنده روزهای خوب خودرویی‌ها در هفته‌های اخیر است.
سیگنالی برای بازگشایی‌های باشکوه؟
همانطور که اشاره شد، دماسنج خودرویی‌ها خبر از روزهای خوب این صنعت در هفته‌های اخیر می‌دهد. پرواز ۳۳ درصدی این متغیر از روز ۲۴ اسفند سال ۹۸ می‌تواند در نگاه خوشبینانه معیاری برای بازگشایی سهام متوقف باشد.
بدین معنی که اگر نمادهای «خودرو»، «خساپا» و «خگستر» در روز شنبه بخواهند بازگشایی شوند، برای جبران عقب‌ماندگی خود رشد بیش از ۳۰ درصدی قیمت‌ها را خواهند داشت. اما در این خصوص باید به چند نکته اساسی توجه کرد.
در نگاه اول، تداوم حرکت صعودی قیمت سهام مجاز در روزهای آینده، انتظارات را برای جهش قیمت سهام متوقف در روز بازگشایی بالاتر خواهد برد که این امر با چالش‌هایی همراه است. نخست اینکه افزایش معنادار سهام در نمادهای متوقف خودرویی می‌تواند عرضه بالقوه را بسیار زیاد کند و مانع تحقق رشد مورد انتظار شود.
دوم اینکه مقایسه میزان رشد قیمت سهام شرکت‌های بزرگ بورسی در قیاس با نمادهای کوچکتر رقم پایین‌تری را نشان می‌دهد و این موضوع می‌تواند انتظارات سهامداران از جهش قیمت در روز بازگشایی را تعدیل کند.
اما نکته سوم که می‌تواند به عنوان یک عامل بازدارنده در تحقق سناریوی خوشبینانه یاد شده مطرح شود، بحث مالکیت دولت در سهام این شرکت‌ها است. دستور رئیس جمهور مبنی بر واگذاری سهام دولتی در بورس می‌تواند این سهم‌ها را نیز دربر بگیرد.
در حال حاضر چیزی در حدود ۲۰ درصد از سهام ایران خودرو و سایپا به صورت مستقیم و غیرمستقیم به صورت بلوکی در اختیار دولت است و ریسک عرضه برای سهامداران خرد وجود خواهد داشت.
نکته امیدوارکننده در مورد این سهم‌ها این است که بلوک‌های سهامی در این دو غول خودروسازی خریداران پر و پاقرصی دارد و از سوی دیگر دولت به لحاظ سیاسی قصد واگذاری این بخش از سهام را ندارد. پس می‌توان گفت که سهام غول‌های بزرگ خودرویی از این حیث در اولویت‌های آخر واگذاری خواهند بود. (اگر به طور کلی از برنامه فروش خارج نباشند)
نویسنده: علی صالحی