وجود کاتالیست در خودرو ارتباطی با استانداردهای ۸۵گانه ندارد؛ اجازه شماره‌گذاری بعد از صدور گواهی تایید نوع
قطعه نیوز: طرح‌های پیش فروش و فروش فوری شرکت‌های خودروساز داخلی در حالی مرحله قرعه‌کشی را طی کرد که تعداد قابل توجهی از خودروهای پیشین به دلیل نبود قطعه در پارکینگ‌ها ته‌نشین شده‌اند. اکنون خودروسازان باید علاوه بر انجام تعهدات خود در زمینه ثبت‌نام‌های جدید، به فکر رعایت استانداردها هم باشند تا تولیداتشان در مرحله شماره‌گذاری با پروتکل‌های استانداردی و محیط زیستی به چالش نخورند.
با توجه به اهمیت تحویل به موقع خودروهای ثبت‌نامی و شرایط ارزی فعلی کشور، پیمان پیرایش، مدیرکل نظارت بر اجرای استاندارد صنایع فلزی سازمان ملی استاندارد درباره عملکرد سازمان استاندارد در حوزه استانداردهای خودرویی در شرایط کنونی و احتمال تصمیم‌گیری جدید این سازمان در خصوص استانداردهای این حوزه به سوالات «قطعه نیوز» پاسخ داد:
با توجه به حجم قابل توجه اجرای طرح های پیش فروش، فروش فوری و فروش فوق‌العاده توسط خودروسازان در مدت اخیر، و با عنایت به اینکه عدم تحویل این خودروها موجب نارضایتی گسترده مشتریان و برهم خوردن تعادل بازار خواهد شد، این احتمال وجود دارد که سازمان استاندارد با دید اغماض در خصوص رعایت استانداردهای ۸۵ گانه تصمیم گیری کند و سخت‌گیری در این زمینه را کاهش دهد؟
طبق رویه‌های موجود این سازمان، مجوز شماره‌گذاری به خودروهایی داده می‌شود که بر اساس استانداردهای ۸۵ گانه گواهی تایید نوع دریافت کرده باشند و بر مبنای گواهی صادره به تولید انبوه اقدام کنند. همچنین این سازمان در موارد متعدد به شرکت‌های خودروساز مبنی بر لزوم رعایت استانداردها در سیاست‌های پیش فروش خودرو هشدار داده است. بر اساس وظایف قانونی این سازمان، نظارت بر رعایت استانداردهای اجباری از سوی خودروسازان مورد توجه ویژه قرار دارد و تعامل با وزارت صنعت، معدن و تجارت به عنوان متولی تولید در خصوص اجرای استانداردهای ۸۵ گانه، منطبق با شرایط جاری صورت پذیرفته است و نتایج آزمون‌ها و بازرسی‌ها موید این است که خودروسازان نباید در اجرای استانداردهای موجود دچار چالش شوند.
تحریم‌ها، مسائل ارزی و …، تامین قطعات به خصوص قطعه‌ای مانند کاتالیست را برای خودروسازان دشوار کرده است و به گفته آنها، در حال حاضر خودروهای زیادی به دلیل نبود چنین قطعاتی ته‌نشین شده‌اند. با توجه به این مسایل، اجرایی کردن استانداردهای هشتاد و پنج گانه به چه صورتی پیگیری خواهد شد؟
از آنجا که وجود یا عدم وجود قطعه کاتالیست در خودرو، ارتباط مستقیمی با اجرای استانداردهای ۸۵ گانه ندارد و نظر به تعیین الزامات کاهش آلایندگی از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، خودروسازان برای برآورده کردن استانداردهای آلایندگی به ویژه سطح استاندارد EURO 4، ملزم به نصب کاتالیست در مسیر خروجی اگزوز هستند.
با توجه به وجود طیف گسترده ای از قطعات، موارد و تعداد استانداردهای اجباری در نظر گرفته شده برای قطعات چه تعدادی است؟ استانداردهای اجباری و الزامی برای ساخت قطعات در کشور چگونه تدوین، اجرا و ارزیابی می شود؟
در حال حاضر حدود ۴۰ قطعه یا فرآورده مرتبط با خودرو دارای استاندارد اجباری هستند. با تشکیل کمیته‌های فنی تدوین استاندارد با حضور نمایندگان ذی‌ربط از طیف‌های مختلف تولید کننده، مصرف کننده، خودروساز، انجمن‌های تخصصی، اعضاء هیئت علمی و… استانداردها تدوین و پس از تصویب در کمیته‌های ملی، منتشر می‌شوند. این نکته را هم یادآوری کنم که برای اجرای اجباری استاندارد باید پیشنهاد تخصصی در شورای عالی استاندارد مطرح و پس از آن، در صورت تصویب جهت اجرا ابلاغ شود. پس از ابلاغ اجرای اجباری یک استاندارد، کلیه تولیدکنندگان و واردکنندگان آن کالا ملزم به رعایت استاندارد و اخذ پروانه کاربرد علامت استاندارد از ادارات کل استاندارد استان‌ها برای تولیدات داخل و گواهی COC برای قطعات وارداتی خواهند بود.
تعدادی از قطعات خودرو به طور کامل و در مورد بعضی قطعات دیگر هم بخش‌هایی از آنها وارداتی است. استاندارد این قطعات وارداتی چگونه تعیین و پایش می شوند؟
چنانچه قطعه و یا مواد مصرفی آن مشمول رعایت استانداردهای اجباری باشند، در مبادی ورودی کالا، از آنها نمونه‌برداری می‌شود و جهت آزمون به آزمایشگاه‌های مورد تایید ارسال خواهد شد. چنانچه واردکننده دارای گواهی ارزیابی کالا در مبدا(COI) باشد و یا پیش از آن اقدام به ثبت کالا در سازمان ملی استاندارد کرده باشد، فرایند ارزیابی و صدور مجوزهای ترخیص کالا تسریع خواهد شد.
تاکید تعداد زیادی از موارد قید شده در استانداردهای ۸۵ گانه، حفظ ایمنی و کیفیت و کاهش آلایندگی خودروها است. با این وجود تولید و تامین کاتالیست مورد نیاز تولید خودرو به یکی از چالش‌های جدی در صنعت خودرو و قطعه تبدیل شده است. بر این اساس احتمال تولید خودرو بدون قطعاتی از این دست را چقدر می‌دانید؟
همان‌گونه که اعلام شد وظیفه کنترل آلایندگی خودرو بر عهده سازمان حفاظت محیط زیست است و نصب یا عدم نصب کاتالیست اختلالی در رعایت اجرای استانداردهای تایید نوع (ایمنی و عملکردی) ایجاد نمی‌کند. بدیهی است حذف کاتالیزور موجب افزایش سطح آلایندگی خودرو می‌شود که به طور قطع با قوانین و مصوبات مرتبط با سازمان حفاظت محیط زیست مغایرت دارد.
خبرنگار: فرزانه احمدی