نکات کاربردی در تعویض لنت ترمز

قطعه نیوز: لنت ترمز در معرض گرما و سایش شدید قرار می‌گیرد و به‌مرور زمان خاصیتش در ترمزگیری را از دست می‌دهد، بنابراین در طول دوره‌های سرویس خودرو، همیشه باید سلامت این قطعه‌ی حیاتی را بررسی کرد. در سیستم‌های ترمز دیسکی، کالیپر لنت ترمز را به روتور فشار می‌دهد تا با سایش متریال لنت به دیسک، سرعت حرکت چرخشی چرخ کاهش و خودرو متوقف شود.

با اینکه بسیاری از کارشناسان تعویض لنت ترمز را با هر ۳۰ هزار کیلومتر کارکرد توصیه می‌کنند، اما طول عمر لنت ترمز به نحوه‌ و عادت‌های رانندگی هر فرد درکنار شرایط جاده و آب‌وهوا بستگی دارد.

مثلا رانندگی در بزرگراه یا در در شهر نقش مهمی در استهلاک و زمان تعویض لنت ترمز دارد؛ برخی از افراد برای کاهش سرعت پدال گاز را پیش از توقف رها می‌کنند، اما برخی راننده‌ها تا قبل از توقف سرعت بالایی دارند و بیشتر از پدال ترمز برای توقف کامل بهره می‌برند.

باتوجه به عامل‌های دخیل در طول عمر لنت ترمز، نمی‌توان میزان کارکرد یا زمان دقیقی را برای تعویض این قطعه تعریف کرد. بهتر است که در تمام خودروهایی که بیش از ۲ سال کار کرده‌اند، لنت ترمز در هر دوره تعویض روغن موتور بررسی شود.

یا به‌طور کلی، در هر سال، دو مرتبه وضعیت لنت ترمز را بررسی کنیم. در تعمیرگاه‌های مجهز، می‌توان با دستگاه‌های مدرن ضخامت لنت ترمز و سلامت دیسک و کالیپر را چک کرد و طول عمر باقی‌مانده از هر لنت را تخمین زد. خرابی و استهلاک لنت ترمز علائمی دارد که در ادامه‌ی این مقاله بررسی خواهد شد.

علائم تمام شدن لنت ترمز

هر زمانی که در خودرو ترمزگیری می‌کنید، لنت ترمز وارد عمل و از ظرفیت کارکرد و طول عمر آن کم می‌شود. در تمام انواع لنت ترمزهای سرامیکی، ارگانیک و متالیک، سایش لنت ترمز به دیسک بخشی از پوشش محافظ لنت را از بین می‌برد تا سرعت حرکت خودرو کم و سپس متوقف شود.

به‌مرور زمان و ترمزگیری‌های بیشتر و شدیدتر، ضخامت لنت ترمز کم‌تر می‌شود؛ پس از اینکه ضخامت لنت ترمز به کمترین و زمان تعویض آن فرا رسید، برخی علائم در ترمزگیری و رانندگی مشاهده می‌شود. معمول‌ترین علائم تمام شدن لنت ترمز شامل موارد زیر هستند:

– صدای جیغ ترمز: دربسیاری از شرایط، اولین نشانه‌ای که راننده برای تمام شدن لنت ترمز درنظر می‌گیرد و درمقایسه با دیگر علائم محسوس‌تر بوده، صدای جیغ ممتد در ترمزگیری است.

در لنت‌های ترمز لایه‌ی فلزی مخصوصی قرار داده شده که پس از کم شدن ضخامت لنت تا مقداری مشخص، صدای ناهنجاری ایجاد می‌کند؛ اگر این صدا و جیغ ترمزها درهر بار ترمزگیری شنیده شود، باید در اولین مرحله لنت ترمز را بررسی کرد.

البته صدای جیغ ترمزها در شرایط دیگری هم بلند می‌شود؛ برای مثال پس از بارش شدید باران. زمانی که ترمز خودرو در معرض آب و رطوبت بالا قرار بگیرد، امکان دارد که یک لایه‌ی نازک گردوخاک روی لنت ترمز شکل بگیرد و دلیل اصلی صدای ناهنجار ترمزها باشد.

اگر صدای جیغ ترمز پس از چندبار ترمزگیری برطرف شد، احتمالا به‌دلیل گردوخاک موجود در لنت‌ها باشد؛ اما اگر به‌صورت مداوم باشد، قطعا لنت ترمز به‌زودی تمام می‌شود.

– ضخامت کمتر از ۳ میلی‌متر لنت ترمز: همان‌طور که پیش‌تر ذکر شد، بهتر است که سلامت لنت ترمز را درهربار سرویس دوره‌ای یا تعویض روغن موتور بررسی کنیم. این بررسی کوتاه را می‌توان در هر جایی انجام داد. اگر ضخامت لنت ترمز به کمتر از ۳ میلی‌متر رسیده باشد، باید در اولین فرصت به تعمیرگاه مراجعه کنید.

– صدای سایش فلزی: بسیاری از افراد بین صدای جیغ ترمز و سایش فلزی تفاوت قائل نمی‌شوند، اما این دو صدای ناهنجار دلایل مختلفی دارند. صدای جیغ، هشدار تمام شدن لنت ترمز محسوب می‌شود و هنوز آسیبی به دیسک وارد نشده است.

اما اگر صدای ناهنجار ترمز مشابه سایش دو قطعه‌ی فلزی باشد، شرایط فرق می‌کند؛ این صدا به‌معنی سایش دیسک و کالیپر ترمز است و با هربار ترمزگیری، احتمال خرابی مجموعه سیستم ترمز بیشتر می‌شود. با شنیدن این صدا، هرچه سریع‌تر به تعمیرگاه مراجعه کنید تا از آسیب بیشتر سیستم ترمز جلوگیری شود.

– چراغ لنت ترمز: در برخی از خودروهای پیشرفته و جدید، چراغ ویژه‌ای برای نشان دادن زمان تعویض لنت ترمز تعبیه شده است. در این خودروها، زمانی که چراغ تمام شدن لنت ترمز روشن شود، باید هم لنت ترمز و هم سنسورهای سیستم تشخیص‌دهنده‌ی تمام شدن لنت را تعویض کرد.

– تغییر در ترمزگیری و رانندگی: با استهلاک لنت ترمز، در رانندگی و ترمزگیری تغییرات محسوسی ایجاد می‌شود. مثلا قدرت ترمزگیری کاهش پیدا می‌کند یا در پدال ترمز لرزش حس می‌شود.

معمولا لنت‌های ترمز با نوعی رزین چسبانده می‌شوند؛ وقتی که هر لنت ضعیف شود، چسب رزین داغ شده و و روتور را آلوده می‌کند. در شرایط بهینه، این ماده به‌صورت یک‌‎دست روی سطح دیسک پخش می‌شود؛ اما اگر دمای لنت ترمز بیش از حد بالا برود ممکن است که این ماده یکنواخت روی دیسک قرار نگیرد و نشانه‌ی این شرایط لرزش پدال ترمز است.

باید در نظر بگیریم که همیشه میزان استهلاک لنت ترمزها در هر چرخ برابر نیست؛ در حقیقت گاهی اوقات لنت ترمز سمت راست یا چپ، زودتر از چرخ دیگر تمام می‌شود. نشانه‌ی اصلی این حالت، متمایل شدن حرکت خودرو به یک سمت در ترمزگیری است؛ اگر این شرایط اتفاق بیافتد، باید فورا لنت ترمزها تعویض شود. متمایل شدن خودرو به یک سمت در ترمزگیری، به ستون فرمان، سیبک‌ها و بسیاری از قطعات دیگر فشار وارد می‌کند و احتمال وقوع خرابی‌های پرهزینه را بالا می‌برد.

آیا می توانیم لنت ترمز را بدون مراجعه به تعمیرگاه تعویض کنیم؟

شاید تعجب کنید، اما می‌توان لنت ترمز خودرو را به‌سادگی و بدون نیاز به دستگاه‌های گران‌قیمت و پیشرفته تعویض کرد. علاوه بر این، تعویض لنت ترمز در خانه، هزینه‌های نگه‌داری و محافظت خودرو در بلندمدت را هم کاهش می‌دهد.

البته خیلی از افراد مایل نیستند که این فرآیند را خودشان انجام دهند، اما آگاهی از نحوه‌ تعویض لنت ترمز می‌تواند سودمند باشد؛ برای مثال، اگر در شرایطی قرار گرفتید که مکانیک با شما صادق نبود، می‌توان نحوه‌ی صحیح یا نادرست کار مکانیک را تشخیص و به وی اطلاع دهید.

تقریبا تمام خودروهای جدید در چرخ جلو به ترمز دیسکی مجهز هستند. معمولا ترمزهای جلو زودتر از ترمزهای عقب ضعیف می‌شود؛ بنابراین تعویض لنت ترمز جلو از عقب بیشتر خواهد بود.

این روزها تنها در خودروهای ارزان‌قیمت و معمولا در بازار کشورهای درحال‌توسعه، ترمزهای عقب خودروها از نوع کاسه‌ای هستند و بیشتر خودروهایی جدید، در چرخ‌های جلو و عقب ترمز دیسکی معمولی یا خنک‌شونده دارند. برای تعویض لنت ترمز در خانه، به چند ابزار شامل جک و پایه نگه‌دارنده، دستکش و آچار نیاز دارید. در ادامه‌، فرآیند کلی عوض کردن لنت ترمز را شرح می‌دهیم که می‌توان در خانه هم انجام داد.

نحوه تعویض لنت ترمز

پیش از تعویض لنت ترمز، باید نوع آن را تشخیص دهید؛ لنت ترمزها معمولا در دو نوع کالیپر کشویی و ثابت هستند. همچنین بهتر است که در هر مرتبه، لنت ترمز یک چرخ را تعویض کرد؛ با چرخش فرمان، دسترسی به چرخ آسان‌تر می‌شود. تعویض لنت ترمز شامل مراحل زیر می‌شود.

– باز کردن چرخ: مثل تعویض تایر، ابتدا باید چرخ را با آچار و جک مناسب باز کرد تا به ترمز دسترسی پیدا کنیم.

– باز کردن اتصالات کالیپر: باتوجه به نوع کالیپر کشویی یا ثابت، اتصال آن به چرخ را باز کنید. نیازی نیست که اتصالات هیدرولیک رو باز کرد.

– درآوردن لنت ترمز: درنوع کالیپر و لنت کشویی، باید اطمینان خاطر کرد که حالت کشویی نرم و روان انجام شود؛ اکر مشکلی در اتصالات وجود ندارد، لنت ترمز باز می‌شود.

– نصب لنت جدید: پس از تعویض بست‌های قدیمی، لنت ترمز جدید را نصب کنید. بهتر است که در بالا و پایین لنت را گریس‌کاری کنید تا به‌راحتی نصب شود.

– جمع کردن پیستون‌ها: باتوجه به مدل خودرو، تعداد پیستون‌های ترمز متفاوت است. پیش از اینکه کالیپر را متصل کنید، باید پیستون‌های ترمز را به داخل فشار دهید. تمام پیستون‌ها باید همزمان به داخل فشرده شوند؛ با فشردن پیستون‌ها، روغن ترمز به داخل مخزن برمی‌گردد.

– نصب کردن کالیپر و اتصلات: با فشردن پیستون‌ها، کالیپر ترمز به راحتی در جایش نصب می‌شود. پس از قرار کالیپر، اتصلات آن را دوباره سفت کنید.

– مخزن روغن ترمز: اگر لنت ترمز چرخ دوم را هم تعویض کنیم، معمولا سطح روغن ترمز زیادتر می‌شود. نباید مخزن بیش از اندازه پر شود؛ سطح روغن ترمز را در روی نشانه‌ی MAX نگه دارید. اگر بیشتر شد، مقداری از آن را تخلیه کنید و اگر پس از تعویض هر دو لنت ترمز کمتر از MAX بود، به آن اضافه کنید.

مراحل تعویض لنت ترمز پیچیده نیست و با داشتن ابزار مناسب هرکسی می‌تواند از پسش بربیاید. با این حال اگر اطلاعات کافی از خودرو ندارید، برای تعویض لنت ترمز یا هر قطعه‌ی دیگری، توصیه می‌شود که همیشه به تعمیرگاه و مکانیک مراجعه کنید.

انتهای پیام/