موافق واردات هستیم به شرط شرایط برابر/بانکها تا ۳۰ درصد مطالبات قطعه‌سازان را بلوکه می‌کنند
نایب رئیس انجمن قطعه‌سازان ایران با بیان اینکه موافق هم هستیم اما میگوییم شرایطی که برای واردات در نظر گرفته می‌شود برای قطعه سازان نیز در نظر بگیرید، گفت: خودروسازان عمده بدهی‌های خود به قطعه‌سازان بزرگ را از طریق خرید دین یا تسهیلات پرداخت می‌کنند اما بانک ۲۰ تا ۲۵ درصد و گاها تا۳۰ درصد آن را بلوکه می‌کنند.
قطعه نیوز: در سالهای اخیر صنعت خودروسازی و قطعه‌سازی در کشور ما به دلایل مختلفی از جمله تحریم‌ها، همه‌گیری کرونا، عدم وجود یک برنامه توسعه صنعتی مناسب و عدم ثبات مدیریت دچار مشکلات زیادی شده است. تحریم‌ها سبب شده تا امکان تامین مالی خارجی برای فطعه‌سازان از بین برود و روند جایگزینی جایگزینی تکنولوژی‌های جدید با کندی زیادی مواجه شود.
همچنین طی سالهای پس از انقلاب برنامه‌ریزی درستی برای توسعه صنعتی کشور انجام نشده و این موضوع سبب شده تا با وجود حمایت‌های دولت در زمینه‌های مختلف، نه تنها صنایع کشور از جمله صنعت خودروسازی توسعه چندانی پیدا نکند بلکه با هدر رفت منابع رو به رو باشیم.
در این مصاحبه و در گفتگو با رضا رضایی نایب رئیس انجمن قطعه‌اسازان ایران به بررسی مشکلات موجود در صنعت خودرو پرداختیم و در کنار این مسئله عموامل موفقیت این کار آفرین نمونه را در صنعت قطعه‌سازی از او جویا شدیم.
قطعه‌سازی دانش محور لازمه توسعه صنعت استراتژیک خودرو است
قطعه نیوز: در بسیاری از کشور برای صنعت خودروسازی جایگاه ویژه‌ای قائل هستند و به دنبال آن برنامه‌هایی را برای حمایت از حوزه در نظر می‌گیرند. به نظر شما یک صنعت قطعه‌سازی داخلی چقدر می‌تواند به خودروسازی‌ها برای افزایش کیفییت و کارایی کمک کند؟
رضایی: صنعت خودرو کاملا استراتژیک است اما این صنعت بدون صنعت قطعه‌سازی نمی‌تواند هیچ موفقیتی داشته باشد. خودروسازانی که دارای قطعه‌سازان قدر، دانش بنیان و دانش محور هستند که تکنولوژی خودشان را به روز نگه می‌دارند قطعا توانمند خواهند بود. این قاعده در همه جا وجود دارد.
بنده به عنوان کوچکترین عضو این افراد باید بگویم که در حال حاضر قطعه‌سازان (با وجود مشکلات) تلاش می‌کنند و در کنار خودروسازان هستند. قعه‌سازان در همین شرایط نیز سال گذشته یک میلیون قطعه تولید کردند. متاسفانه یکی از مشکلاتی که در حال حاضر قطعه‌سازان با آن درگیر هستند این است که آن قداست، حرمت و کرامتی که باید داشته باشند نه پیش دولت وجود دارد و نه پیش خودروسازان.
قطعه‌سازان براساس شناسنامه‌هایی که خودروسازان در اختیار آنها قرار می‌دهند تولید می‌کنند و متولی بررسی کیفیت نیز خود خودروسازان هستند. در حقیقت کیفیت را نیز خود خودروسازان تعریف می‌کنند.
دانش و مهارت محوری دو رکن کیفیت تولید/قطعه‌سازان در مضیقه هستند
قطعه نیوز: با توجه به شرایط موجود قطعه سازی‌ها درگیر مشکلات متعددی هستند، اساساً شما این مشکلات چگونه می‌بینید و اگر بخواهید دسته بندی انجام دهید، این مشکلات را ابه چه صورت اولویت‌بندی می‌کنید؟
رضایی: از مشکلات اصلی قطعه سازان میتوان به موضوع تورم که همه با آن درگیر هستیم اشاره کرد. خودروسازان نیز درباره‌ی مسائل آنالیز، گرفتاری دارند. برای خودروسازان مشکلاتی به علت قیمت گذاریِ دستوری و مسائل اقتصادی وجود دارد. قطعه‌سازان نیز تا آنجا که می‌توانستند تولید کردند و در حال حاضر در مضیقه‌ی اقتصادی قرار دارند.
مسائل سخت افزار قطعه سازان نیز برای سالهای گذشته است و کیفیت امروز قطعه‌سازان حاصل دو بخش است، یک دانش و دیگری مهارت محوری و توانمندیِ نیروهایشان است. با توجه به دانش روز و تمام محدودیت‌هایی که وجود دارد، تعداد قابل توجهی از خودروسازان توانمند هستند اما از نظر سخت افزاری و لوازم یدکی مشکلاتی وجود دارد.
تجهیزات تولید فرسوده است/موافق واردات هستیم به شرط برابری شرایط!
رضایی: به صورت غیرمستقیم به وزارت صمت اعلام کردیم که ما نه تنها مخالف واردات نیستیم بلکه موافق هم هستیم اما میگوییم شرایطی که برای واردات در نظر میگیرید برای قطعه سازان نیز در نظر بگیرید. ما بارها گفته‌ایم که لوازم یدکی‌مان را هم بدون انتقال ارز نمی‌توانیم وارد کنیم.
خطوط تولید ما فرسوده است و نیاز داریم که یک سری لوازم یدکی را فقط از خارج وارد کنیم اگر در داخل ساخته میشد که حرفی نداشتیم. ما میگوییم مجوز برای استفاده از ارز را به قطعه ساز هم بدهند تا مشکلات ما کمتر شود اما متاسفانه قبول نمی‌کنند.
معضل تامین مواد اولیه تولید در قطعه‌سازی‌ها/تمام زنجیره در اختیار دولت است
رضایی: از طرف دیگر حقوق نیروی کار امسال ۷۰ درصد افزایش پیدا کرده است. بنده به عنوان کارفرما۷۰ درصد هزینه‌ام بالا رفته است، این موضوع اشکالی ندارد و ما دست کارگرها را هم میبوسیم اما آیا با وجود این افزایش هزینه، نرخ نهاده‌های تولید ما که عموما از پتروشیمی‌ها تامین می‌شود ثابت باقی می‌ماند؟
در صنعت قطعه‌سازی مجبور هستیم با قوانینی که دولت میگذارد رفتار کنیم اما محصولات پتروشیمی‌ها وارد بورس می‌شود و آنها می‌توانند با قیمتی تا پنج درصد پایین‌تر از قیمت‌های بین‌المللی محصولات خود را به فروش برسانند. از طرف دیگر قطعه‌سازی که که مشکل اقتصادی دارد باید۲۰ تا ۳۰ درصد پول مواد اولیه را ظرف یک هفته واریز کند و مابقی را نیز موقع تحویل باید نقدا به پتروشیمی، فولاد و مس بپردازد. همه‌ی این موارد نیز در اختیار دولت است.
از آن طرف به بانک مرکزی میگوییم که از خودروساز چندین میلیارد تومان طلب کار هستیم، اگر واقعا بانکها و بازار سرمایه نیاید مشکلات ادامه خواهد یاقت. اینها واقعا مسائلی است که دولت باید برای آن برنامه ریزی کند.
هجمه‌ها علیه خودروسازی بی‌انصافی است
رضایی: محدودیت اقتصادی خودروساز به علت مسئله‌ی قیمت دستوری وجود دارد و ما هر دو در یک قایق نشسته‌ایم اما مشکلاتی برای خودروسازی‌ها پیش آورده‌اند که باعث شده آنها رقم قابل توجهی به صنعت قطعه‌سازی بدهکار باشند. در واقع ما باید پول نهاده‌های تولید، نیروهای انسانی، برق، گاز و حمل و نقل اجناس را سر ماه و به صورت نقد پرداخت کنیم اما از آن طرف خودروساز بگوید که من به علت مسائل قیمت گذاری دستوری امکان پرداخت ندارم.
ما به خودروسازان نقد داریم. ما به مدیر عاملان میگوییم اگر ضرر می کنید پس چرا تولید می‌کنید؟ از طرف دیگر نیز هجمه‌های بی‌مورد و بی انصافانه، هم به صنعت خودرو و هم به صنعت قطعه‌سازی وارد می‌شود.
بنده با قطعه‌سازان در تماس هستم و میدانم که حتی قطعه‌سازی خانه‌ی خودش را فروخت و هزینه تامین مواد اولیه کرد. قطعه‌سازان زحمت می‌کشند و در آخر مورد هجمه‌ی مسائل سیاسی روز قرار می‌گیرند که ملت بیایند و مقابله صنعت خودرو و قطعه قرار بگیرند.
یکبار مردم ببینند که قداست قطعه سازان و صاحبان صنعت در کشور همسایه و دنیا به چه صورت است و بعد وضعیت ما را ببینند. انصاف است که ما شب و روز برای به روز نگه داشتن دانش‌مان تلاش کنیم و بعد با این هجمه‌ها روبه رو شویم؟ مگر نه اینکه من عاشق کارم، توسعه‌ی اقتصاد کلان کشورم و مردمم هستم. با توجه به شرایط این هجمه‌ها واقعا بی‌انصافی است. بحث گاز، آب، برق، نیروی انسانی، مواد اولیه و مسائل دیگر در اختیار ما نیست.
بلوکه شدن ۳۰ درصد مطالبات قطعه‌سازان در بانکها/میگویند خلاف است اما انجام می‌شود
رضایی: بزرگترین مشکل خودروسازان زیانی است که می‌دهند و مشکلات اقتصادی که به گریبان‌گیر آن هستند. خودروسازان بخش عمده بدهی‌های خود به قطعه‌سازان بزرگ را از طریق خرید دین و یا تسهیلاتی که می‌گیرند، پرداخت می‌کنند. ما باید این موارد را وارد سیستم بانکی کنیم و به روز نقدش کنیم. وقتی هم میخواهیم نقد کنیم، بانک ۲۰ تا ۲۵ درصد و گاها تا۳۰ درصد آن را بلوکه می‌کنند.
به طور مثال میگویند که اگر ۱۰۰ میلیارد تومان خرید دین صوررت گرفته، ۲۵ درصد، یعنی ۲۵ میلیارد را بدون بهره بلوکه کن تا آخرین قسط را خودروساز پرداخت کند تا این پول را آزاد کنیم.
از یک طرف افزایش قیمت نهاده‌های تولید و عرضه آنها در بورسی و از طرفی دیگر خودروسازی که می‌خواهد بعد از هشت ماه پول را پرداخت کند، بانک بخشی را بلوکه می‌کند. خودروساز وام می‌گیرد یا خرید دِین می‌کند تا بدهی را پرداخت کند. رییس بانک مرکزی می‌گوید بلوکه کردن این پول خلاف است اما بیایند ببینند که عملا این اتفاق رخ می‌دهد.
ما که یکی از قطعه‌سازان هستیم در حال حاضر ۶۰۰ میلیارد از پولمان بدون بهره بلوکه است. مجموعه‌ی این مشکلات قطعه‌سازان را در یک شرایط بسیار سختی قرار داده است.
بنده به هیچ وجه مخالف واردات نیستم و خودروسازان هم به هیچ وجه نباید نگران باشند، اتفاقاً برای اینکه جایگاه خودروساز و قطعه‌ساز شناخته شود، چه بهتر که واردات انجام شود.
ظرف دو ماه ۲۵ درصد به نهاده‌های تولید اضافه شد/چگونه می‌شود قیمت‌ها را ثابت نگه داشت؟
گفته می‌شود که خودروهای ارزان قیمت از کشورهای دیگر وارد خواهند کرد اما ما می‌دانیم که هزینه واردات هر خودرو چیزی حدود ۲۵۰۰ دلار است. به همین دلیل می‌دانیم که اگر واردات انجام شود تازه می‌آیند و قدر خودروساز و قطعه‌ساز را می‌دانند. من نمیگویم خودروسازان بدون مشکل هستند؛ خیر، آنها هم مشکلات مخصوص به خودشان را دارند. مردم هم حق دارند خودروهای راحت تر و با قیمت بهتری سوار شوند.
کیفیت، تولید و تکنولوژی لقلقه‌ی زبان نیست بلکه شرایطی را می‌خواهد که این شرایط برای ما قطعه‌سازان نه تنها آماده نیست بلکه متاسفانه محدودیت‌هایی در مقابله قطعه‌سازان قرار گرفته است. نهایتاً این می‌شود که مجموع تولید قطعات خودروهای سواری و تجاری در کشور به یک میلیون و ششصد هزار رسیده است.
از نظر بنده اگر قطعه‌سازان با این روند جلو بروند، از جهت تامین با چالش روبه رو خواهند شد و نباید گذاشت که این موضوع جامه‌ی عمل به خودش بگیرد.
قطعه ساز و خودروساز در تمام دنیا به هم وابسته هستند. در اینجا آن فضایی که بین قطعه ساز و خودروساز در تمام دنیا وجود دارد را نداریم. در واقع قطعه ساز و خودروساز باید باهم وفاق داشته باشند و خداروشکر تا الان هم به همین صورت بوده است،
اما از آن طرف میگویند حدود ۱۰۰ هزار میلیارد تومان ضرر و زیان خودروسازی‌ها است. به مدیران خودروساز میگویم آیا ما باید با زیان تولید کنیم؟
در حال حاضر نهایتا میگویند قیمت‌ها را ثابت نگه داریم ولی در نظر نمی‌گیرند که در طی این دو ماه یعنی از شب عید تا الان ۲۵ درصد به قیمت نهاده‌های تولید اضافه شده است.
تحریم سبب رشد توان مهندسی قطعه‌سازان شد/هدف ما این است که جزو ۱۰ قطعه‌ساز برتر دنیا باشیم
قطعه نیوز: با وجود تمام مشکلات و شرایطی سختی که در کشور حاکم است اما همچنان افرادی وجود دارند که اشتغال ایجاد می‌کنند و کارآفرین هستند. چگونه میتوان در این شرایط چنین مسیری را دنبال کرد؟
رضایی: درست است که همه‌ی این مشکلات وجود دارد اما ما هر وقت با مدیران جمع می‌شویم، میگوییم باید هر قطعه‌سازی اهداف مشخصی را دنبال کند. اصلا به خودروساز کار نداریم. به فرض که همه‌ی مشکلات حل شده است، بازار باز است و قطعه‌سازان دنیا نیز می‌توانند به راحتی در ایران کار کنند.
در این شرایط باید چه کاری انجام دهیم که در این فضای باز بتوانیم روی پای خودمان بایستیم و رقابت کنیم؟ برای رقابتی بودن باید اول هدف‌مان درست باشد. سپس نقشه‌ی راه و برنامه‌ریزی‌ای نیاز داریم که بتوانیم براساس آن دانش و سخت افزارمان را و به روز نگهداریم. این موارد یک فرمول و استراتژی خاص هستند و باید بدانیم که چه کاری انجام دهیم که این اتفاق حداقل در گروه ما رخ دهد.
محدودیت‌هایِ دو سال اخیر باعث شد که ما بیشتر در امور مهندسی، آر ان دی و در اموری که واقعا آن امکان آن وجود داشت حداکثر پیشرفت را داشته باشیم. ما در این دو سال از این فرصت استفاده کردیم و به سرعت بدنه‌ی مهندسی‌مان را بالا بردیم.
طی دو سال اخیر یافته‌های مهندسی، تکنولوژی و مسائل فنی ما نسبت به سالهای قبل، بسیار پیشرفت داشته است. ما چهار شرکت دانش بنیان داریم. دانش بنیان یعنی اینکه قادر باشند شرایط فعلی را با وجود محدودیت‌ها با استفاده‌ی بهینه از فرصت‌ها، دانش و تکنولوژی به حداکثر بهره برداری برسانند.
اگر یک روز شرایط واردات فراهم شد، باید بتوانیم سرپا بایستیم و برای خودمان این را تعریف کرده‌ایم که جزو ۱۰ کشور برتر دنیا باشیم. برای این هدف نقشه راه تعیین کرده‌ایم و کنترل پروژه گذاشته‌ایم که طبق برنامه جلو برویم. تعداد قابل توجهی از قطعه‌سازان نیز در همین محدودیت‌ها سعی کردند توان دانشی و مهندسی خود را متناسب با سخت افزارهای قدیمی که در اختیار دارند، به روز کنند و خود را در مسیر طراحی، تولید باکیفیت و رقابتی قرار دهند.
ما مهارتهای نیروی انسانی‌مان را با آموزش‌های مرتبط هر رشته، در تخصص خودش قرار دادیم. باید بر روی مهارت محوریِ نیروی انسانی، علاقه مندی و متعهد بودن آن برنامه ریزی و کار کنیم. همه سال تلاش می‌کنیم که از طریق مهندسی، بهره‌وری مان را بالا ببریم و از این طریق بتوانیم ایستایی خودمان را به صورت مقاوم افزایش دهیم و خودمان را به روز نگه داریم.
در حوزه قطعات الکترونیکی و نرم افزاری پیشرفت‌های قابل توجهی داشته‌ایم. این در حالی است که اگر در گذشته می‌خواستید برنامه نرم افزاری را تغییر دهید باید آن را به خارج از کشور ارسال می‌کردید. چیزی حدود بالای ۸۰ درصد از مواردی که تا پیش از این از خارج از کشور وارد می‌کردیم را توانستیم در این دو سال در داخل و تولید کنیم.
با وجود محدودیت‌ها، این موارد نکات مثبتی وجود دارد. در فضای تحریم و مشکلات، قطعه‌سازان به داخلی‌سازی نسبت به گذشته بیشتر توجه کردند. اگر تحریم‌ها رفع شد، امیدوارم این کار فراموش نشود و روزی نرسد که صاحبان صنایع خودرو یا هر کسی که متولی این کار است، بخواهد با بهانه کردن نقطه ضعف‌های کوچک ما در داخل، شروع به وارد کردن قطعه کند.
این کمال بی انصافی است. حداقل من به شما میگویم که در حال حاضر آماده هستیم در محدوده‌ی قطعات خودمان با تویوتا، پژو و رنو کار کنیم. ما و خودروساز خودمان می‌توانیم به نوآوری‌ها کاملا پاسخ مثبت دهیم و واقعاً تعداد قابل توجهی از قطعه سازان توانایی را دارند.
انتهای پیام/