معاینه فنی خودرو و موتورسیکلت

قطعه نیوز: مقدم (مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران) خبر داد که از کل مراجعات به  مراکز معاینه فنی تهران، از ابتدای سال ۹۹ تا پایان بهمن ۹۹، بیش از ۲۶% خودروها موفق به گرفتن معاینه فنی برتر شده‌اند اما حدود ۳۷% خودروها نیز بدلیل نقص ظاهری و عملکردی، در آزمون‌های فنی مردود شده‌اند.

بیشترین علت مردودی خودروها در آزمون فنی، مربوط به آلایندگی گازهای خروجی است که ۱۷% ایرادات خودروها را به خود اختصاص داده است. بعد از آن نیز نقص ظاهری خودروها با ۱۶% و نقص سیستم ترمز با ۱۴% به ترتیب، دومین و سومین عامل مردودی خودروهای مراجعه کننده هستند.

معاینه فنی ۱۴۰۰ برای چه مدل‌هایی است؟

همانطور که می‌دانید داشتن برگه معاینه فنی برای خودروهایی که ۴ سال از تولیدشان گذشته باشد، ضروری است. به همین دلیل در سال ۱۴۰۰، تمامی خودروهای داخلی مدل ۱۳۹۵ و قبل از آن و همچنین تمامی خودروهای وارداتی مدل ۲۰۱۶ و قبل از آن، باید معاینه فنی داشته باشند. البته برای خودروهای حمل و نقل عمومی، تمامی مدل‌های ۱۳۹۸ و قبل از آن، باید برای گرفتن معاینه فنی اقدام کنند.

فراموش نکنید که در صورت اخذ معاینه فنی برتر، در سال ۱۴۰۰ می‌توانید از تخفیف ۳۰ درصدی برای ورود به محدوده طرح ترافیک  بهره ببرید.

نوبتدهی اینترنتی معاینه فنی

شهرداری تهران، با هدف گسترش خدمات الکترونیک و همچنین افزایش قابلیت‌های کاربردی، سامانه نوبت‌دهی اینترنتی معاینه فنی خودروها را به سایت تهران من به نشانی my.tehran.ir اضافه کرده است. تا قبل از این، نوبتدهی اینترنتی معاینه فنی، فقط از طریق سایت ستاد معاینه فنی تهران به نشانی inspection.tehran.ir امکان‌پذیر بود.

مردودی معاینه فنی با دستکاری موتور و اگزوز

طبق آمار منتشر شده از سوی ستاد معاینه فنی خودروهای تهران، از زمان اجرایی‌شدن آزمون صوتی در مراکز معاینه فنی تهران ، بیش از ۳۳ هزار دستگاه خودرو مورد سنجش صوتی قرار گرفته‌اند. اگر خودرویی در آزمون صوتی معاینه فنی، مردود شود، تا زمان رفع نقص، گواهینامه معاینه فنی برای آن صادر نخواهد شد.

به همین دلیل، خودروهاییی که موتور آنها دستکاری شده یا خودروهایی که سیستم اگزوز آنها تقویت یا شکسته شده است، در آزمون معاینه فنی، حتما دچار مشکل می‌شوند. لذا توصیه می‌کنیم که قبل از مراجعه به مراکز معاینه فنی تهران، حتما از استاندارد بودن سیستم اگزوز خودروی‌تان اطمینان حاصل کنید.

آخرین آمار معاینه فنی برتر تهرانی‌ها

مقدم، مدیرعامل مرکز معاینه فنی تهران، خبر داده که از ابتدای امسال تا پایان آذر 99، بیش از یک میلیون و ۲۳۷ هزار دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی تهران مراجعه کرده‌اند که در مقایسه با مدت مشابه سال ۹۸، تقریبا بدون تغییر بوده است.

در حال حاضر نیز هرچند میانگین مراجعه روزانه به مراکز معاینه تهران معادل ۴۵۰۰ دستگاه بوده اما هیچ صف انتظاری در این مراکز وجود ندارد.

مقدم، همچنین گفته که ۳۷% مراجعه کنندگان به مراکز معاینه فنی تهران، در آزمون معاینه فنی مردود می‌شوند. ضمن اینکه ۲۵% مراجعه کنندگان تهران، موفق به گرفتن معاینه فنی برتر می‌شوند. هم‌اکنون نیز مهم‌ترین دلیل مردودی خودروها در آزمون معاینه فنی عبارتند از:

• آلایندگی گازهای خروجی با ۱۷% مردودی،
• عیوب ظاهری با ۱۶% مردودی،
• نقص ترمزها با ۱۴% مردودی،
• نقص در همراستایی چرخ‌ها با ۱۱% مردودی،
• نقص در کمک‌فنرها با ۵% مردودی.

همچنین از ابتدای امسال تا پایان آذرماه، بیش از ۱۱ هزار دستگاه خودرو سنگین به مراکز معاینه فنی رفته‌اند که ۹ هزارو ۲۲۹ دستگاه از این تعداد، مربوط به شرکت واحد اتوبوسرانی بوده.

گفتنی است شهر تهران، فقط ۳ مرکز معاینه فنی برای خودروهای سنگین دارد که همگی تک خطه هستند. ضمن اینکه از این تعداد، دو مرکز در پارکینگ‌های شرکت واحد مستقر شده است. 

نرخ جدید معاینه فنی اعلام شد

آذر ۹۹ | تعرفه جدید معاینه فنی خودروهای سبک، معاینه فنی خودروهای نیمه‌سنگین و سنگین و همچنین معاینه فنی انواع موتورسیکلت، از تاریخ ۲۲ آذرماه و مطابق بخشنامه زیر، به وزارت راه ابلاغ شده است:

»» نرخ جدید معاینه فنی خودرو (PDF) ««

طبق بخشنامه فوق، نرخ معاینه فنی خودروهای سبک بنزینی و گازسوز، ۱۰ هزار تومان افزایش یافته و به ۴۷ هزار تومان رسیده. نرخ معاینه فنی خودروهای نیمه‌سنگین و سنگین نیز ۱۴ هزار تومان بیشتر شده و به حدود ۷۱ هزار تومان رسیده. همچنین نرخ معاینه فنی موتورسیکلت با جهش ۲ هزار تومانی، هم‌اکنون معادل ۱۲ هزار تومان شده است.

احتمال اجباری شدن معاینه فنی برتر

آمار ستاد معاینه فنی تهران نشان می‌دهد که در سال ۹۸ فقط ۱.۲ میلیون دستگاه خودرو به مراکز معاینه فنی تهران مراجعه کرده‌اند. این درحالی است که طبق اطلاعات پلیس راهور، بیش از ۳ میلیون دستگاه خودرو با پلاک تهران، مشمول معاینه فنی بودند. به عبارت بهتر، فقط ۳۰% خودروهای تهران، برای گرفتن معاینه فنی اقدام کرده‌اند.

شهیدزاده، مدیرعامل شرکت کنترل کیفیت هوای تهران، می‌گوید که 90% خودروهای تهران از نوع انژکتوری هستند. پس انتظار می‌رفت که تعداد بیشتری از این خودروها، برای گرفتن معاینه فنی اقدام کنند ولی متاسفانه این اتفاق نیفتاده است.

مقدم، مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران، نیز معتقد است که خودروهای پلاک تهران، الزاما در تهران تردد نمی‌کنند و ممکن است برخی از این خودروها به سایر مراکز معاینه فنی استان‌ها، مراجعه کرده باشند. البته عکس این حالت هم وجود دارد و خودروهای پلاک شهرستان نیز درحال تردد در تهران هستند.

مقدم با اشاره به اینکه هر خودرویی که سیستم سوخت رسانی و کاتالیست آن دچار مشکل نباشد، می‌تواند معاینه فنی برتر هم بگیرد، می‌گوید ۵۰% خودروهای مراجعه کننده به مراکز معاینه فنی تهران، درخواست معاینه فنی برتر می‌دهند اما فقط ۳۰% آنها موفق به گرفتن آن می‌شوند.

آنطور که مدیرعامل ستاد معاینه فنی می‌گوید، اجباری شدن معاینه فنی برتر، می‌تواند یکی از راه‌حل‌های کاهش آلودگی هوای تهران باشد ولی تصمیم آن برعهده وزارت کشور یا سازمان محیط زیست است. معاینه فنی برتر، همچنین می‌تواند ابزاری برای کنترل تردد در شرایط آلودگی هوا نیز باشد؛ به این معنا که به جای اجرای طرح زوج و فرد از درب منزل، پلیس می‌تواند فقط به خودروهایی اجازه تردد دهد که معاینه فنی برتر داشته باشند.

الزامی شدن معاینه فنی برای خودروهای پسماند

علیپور، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهرداری تهران، از تعیین قوانینی جدید برای معاینه فنی خودروهای پسماند شهرداری، خبر داد.

طبق قوانین جدیدی که از سال ۹۹ اجرایی شده، خودروهای پسماند نباید سن زیادی داشته باشند طوری که شامل گرفتن معیانه فنی نشوند. از طرف دیگر، اگر این خودروها به لحاظ «سال ساخت» شامل معاینه فنی می‌شوند، باید سال آنها آنقدری کم باشد که در صورت مردودی در آزمون معاینه فنی، شهرداری‌ها بتوانند به سادگی و هرچه سریع‌تر، نواقص فنی این خودروها را برطرف کنند.

یکی از اهداف این قانون جدید، جلوگیری از ورود خودروهای فرسوده   ، به ناوگان حمل و نقل شهرداری‌هاست.

معاینه فنی تاکسی‌ها چگونه است؟

مقدم، مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران، در تاریخ ۳ شهریورماه خبر داده که از ابتدای سال ۹۹ تاکنون، بیش از ۳۳ هزار دستگاه دستگاه تاکسی، به مراکز معاینه فنی تهران مراجعه کرده‌اند.

همه تاکسی‌ها، سالانه حداقل ۲ بار باید معاینه فنی بگیرند. همچنین اگر سن تاکسی‌ها بالای ۱۰ سال باشد، باید حتما ۴ بار در سال، برای گرفتن معاینه فنی اقدام کنند.

تاکسی‌ها نیز همانند سایر خودروها، بصورت ۲۴ ساعته در رصد دوربین‌های پلیس هستند و در صورت نداشتن معاینه فنی، روزانه ۵۰ هزار تومان جریمه می‌شوند.

نرخ معاینه فنی خودرو بنزینی

نرخ جدید خدمات معاینه فنی خودروهای سبک و سنگین مطابق جداول زیر، محاسبه می‌شود:

^{*قیمت درج شده در جدول فوق، نرخ مصوب سال ۱۳۹۹ است.}

نرخ معاینه فنی خودرو دیزلی

^{*قیمت درج شده در جدول فوق، نرخ مصوب سال ۱۳۹۹ است.}

نرخ معاینه فنی خودرو گازسوز

برای خودروهای «سبک دوگانه سوز»، هزینه معاینه فنی دقیقا معادل هزینه خودروهای «سبک بنزینی» است با این تفاوت که مالکان خودرو باید هزینه دیگری را هم برای بازرسی چشمی (تجهیزات و مخزن گاز) پرداخت کنند. 

توجه داشته باشید که مخازن خودروها تا ۶ سال پس از تاریخ درج تولید، نیازی به تست فنی ندارند. در صورت انجام تست نیز، تست مخزن تا ۲ سال اعتبار دارد.

^{(۱):به جز دو مخزن / (2):بدون بازکردن
*قیمت درج شده در جدول فوق، نرخ مصوب سال ۱۳۹۹ است.}

^{(۱):به جز دو مخزن / (2):بدون بازکردن
*قیمت درج شده در جدول فوق، نرخ مصوب سال ۱۳۹۹ است.}

نرخ معاینه فنی موتورسیکلت

^{*قیمت درج شده در جدول فوق، نرخ مصوب سال ۱۳۹۹ است.} 

مراکز معاینه فنی تهران

برای اطلاع از آدرس و شماره تلفن تمامی مراکز معاینه فنی فعال استان تهران، لینک زیر را مطالعه کنید:

»» آدرس مراکز معاینه فنی

نوبت دهی معاینه فنی

در هر زمانی از سال می‌توانید با به همراه داشتن «اصل کارت خودرو» یا «سند خودرو» به مراکز معاینه فنی سطح شهر مراجعه کنید. البته توجه داشته باشید که در روزهای اسفند و فروردین هر سال، معمولا تغییراتی در ساعت کاری مراکز معاینه فنی، اعمل میشود.

۱- به سایت ستاد مرکزی معاینه فنی مراجعه کنید و نوبت‌دهی اینترنتی را انتخاب کنید.

۲- در صفحه جدید، شماره پلاک، نام و نام خانوادگی و شماره همراه خود را وارد کنید.

۳- کد فعالسازی ارسال شده به همراه‌تان را وارد کرده و فرایند ثبت نام را تکمیل کنید.

۴- مرکز موردنظرتان را انتخاب کنید. دقت کنید که ساعات خالی و ظرفیت خالی هر مرکز نیز به شما نشان داده می‌شود.

۵- بعد از انتخاب مرکز، به درگاه پرداخت اینترنتی منتقل شده و باید هزینه صدور گواهی را پرداخت کنید. بعد از تراکنش موفق، نوبت‌گیری اینترنتی شما نیز ثبت می‌شود.

همچنین توجه داشته باشید که: 

۱- برای یافتن خلوت ترین مراکز معاینه فنی، می‌توانید عدد ۱ را به سرشماره 2000112 پیامک کنید. 

۲- فقط تا ۲۴ ساعت قبل از فرا رسیدن نوبت، امکان تغییر زمان آن وجود دارد.

۳- در صورت انصراف از نوبت، فقط تا ۲۴ ساعت قبل از فرارسیدن نوبت، امکان بازگرداندن وجه پرداختی وجود دارد.

مراحل بازرسی خودرو در معاینه فنی

در مراکز معاینه فنی، بازرسی وسایل نقلیه به دو صورت « فنی » و « چشمی » انجام میشود. در بازرسی فنی، وسیله نقلیه شما باید تمامی تست‌های زیر را پاس کند:

۱- آلایندگی خروجی اگزوز
۲- کاتالیست اگزوز
۳- عملکرد نور چراغ‌های جلو
۴- هم‌راستایی چرخ‌ها
۵- کمک فنرها
۶- عملکرد ترمز
۷- بررسی جلوبندی
۸- تنظیم موتور
۹- مصرف سوخت

آزمون چشمی در معاینه فنی چیست؟

اما علاوه‌بر آزمون فنی، تکنسین‌های حاضر در مراکز معاینه فنی، برخی ویژگی‌های مهم در ظاهر خودروها را نیز چک می‌کنند که به این عمل، اصطلاحا «کنترل عیوب ظاهری» یا «بازرسی چشمی» می‌گویند و شامل موارد زیر است:

۱- برف پاک کن
۲- شیشه شور
۳- شیشه ها
۴- کمربند ایمنی
۵- بوق
۶- دفرمگی بدنه
۷- پوسیدگی بدنه
۸- متعلقات اضافی بدنه
۹- وضعیت لاستیک‌ها
۱۰- وضعیت بلوری چراغ‌های جلو
۱۱- چراغ‌های نور بالا و نور پایین
۱۲- چراغ‌ راهنما
۱۳- چراغ‌ عقب (ترمز/دنده عقب/خطر/چراغ پلاک)
۱۴- طلق چراغ‌های عقب
۱۵- صدای اگزوز
۱۶- دود خروجی اگزوز

آزمون صوتی در معاینه فنی چیست؟

دستور العمل اجرای «تست صوتی وسایل نقلیه» با هدف کاهش آلودگی صوتی تهران و افزایش سطح استانداردهای معاینه فنی، با همکاری دانشگاه تهران و شهرداری تهران تدوین شده و حتی به تصویب شورای شهر تهران نیز رسیده و از آبان ماه ۹۹، انجام آزمون شدت صدای وسایل نقلیه، در تمامی مراکز معاینه فنی تهران امکان‌پذیر شده است.

آن طور که آقای مقدم، مدیرعامل ستاد معاینه فنی تهران، خبر داده، تست شدت صدا برای همه خودروها الزامی نیست و فقط برای آن‌دسته از وسایل نقلیه‌ای انجام می‌شود که صدای نامتعارفی از سیستم موتور، بوق یا سیستم اگزوز آنها شنیده شود که در این صورت، این نوع وسایل نقلیه باید آزمون صوتی را هم پاس کنند.

به همین دلیل، خودروهایی که موتور آنها دستکاری شده یا خودروهایی که سیستم اگزوز آنها تقویت یا شکسته شده است، در آزمون معاینه فنی، حتما دچار مشکل می‌شوند. لذا توصیه می‌کنیم که قبل از مراجعه به مراکز معاینه فنی تهران، حتما از استاندارد بودن سیستم اگزوز خودروی‌تان اطمینان حاصل کنید.

مردودی خودرو در معاینه فنی

طبق آخرین آمار آنلاین مراجعات معاینه فنی ، بیشترین علل مردودی خودروها، به ترتیب عبارتند از:

• آزمون آلایندگی
• نواقص ظاهری
• آزمون ترمز
• آزمون همراستایی چرخ
• آزمون کمک فنر

در صورت مردودی در معاینه فنی، حداکثر تا ۱۵ روز برای رفع ایراد، فرصت دارید و باید دوباره به همان مرکز، مراجعه کنید. هزینه تست مجدد خودروهای مردودی در سال ۹۸ برابر است با:

• برای خودروهای سبک معادل ۸ هزار تومان
• برای خودروهای سنگین معادل ۱۱ هزار تومان
• برای موتورسیکلت معادل ۲ هزار تومان

معاینه فنی برتر چیست؟

در معاینه فنی معمولی، تست‌ها در «دور موتور آرام» است اما در معاینه فنی برتر -که از بهار ۹۷ تاکنون اجرایی شده- علاوه‌بر تست دور آرام، تست در «دور موتور ۴۰۰۰» نیز انجام می‌شود و به همین دلیل، بسیاری از خودروهای مونتاژی یا داخلی، توانایی پاس کردن آن را ندارند.

گرفتن معاینه فنی برتر، ضروری نیست اما رانندگان تهرانی که معاینه فنی برتر داشته باشند، می‌توانند ازتخفیف طرح ترافیک تهران  بهره ببرند. علاوه‌بر تهرانی، خودروهای شهرستان‌‌ها نیز می‌توانند برای گرفتن معاینه فنی برتر اقدام کنند.

هزینه معاینه فنی برتر

اگر معاینه فنی معتبر دارید، برای گرفتن معاینه فنی برتر باید نصف هزینه صدور معاینه فنی معمولی را پرداخت کنید. اما اگر معاینه معتبر ندارید، هزینه صدور معاینه برتر، تفاوتی با هزینه معاینه فنی معمولی برای‌تان ندارد.

معاینه فنی موتورسیکلت چگونه است؟

به‌صورت قانونی بله! اما از آنجایی که هنوز سازوکار دقیقی برای چگونگی انجام معاینه فنی برای موتورسیکلت‌ها وجود ندارد، از این‌رو نهادهای اجرایی و همچنین پلیس، سختگیری خاصی برای گرفتن معاینه فنی موتورسیکلت‌، ندارند. اما چرا؟

مشکل اینجاست که در صدور معاینه فنی موتورسیکلت‌، دو محدودیت بزرگ وجود دارد. محدودیت اول، مربوط به پلاک موتورسیکلت‌هاست که در عقب قرارگرفته و دوربین‌های پلاک‌خوان نیز امکان ثبت آن‌ها را ندارند.

محدودیت دوم درباره موتورسیکلت‌های کاربراتوری است. برخلاف موتورسیکلت‌های انژکتوری، در کاربراتوری‌ها می‌توان شیر ورودی بنزین را به‌صورت دستی، کمتر کرد تا بنزین به‌طور قطره‌چکانی به سیلندر تزریق شود که در این حالت، موتورسیکلت نیز توانایی پاس کردن آزمون‌های آلایندگی را دارد. البته بعد از گرفتن معاینه فنی، دوباره می‌توان شیر بنزین را باز کرد!

بنابراین از آنجایی‌که ۹۰% موتورسیکلت‌های موجود در تهران (طبق اعلام پلیس) از نوع کاربراتوری هستند، در شرایط فعلی هیچ راه‌حل موثری جز «از رده خارج‌کردن کاربراتوری‌ها یا جایگزین کردن آن‌ها» وجود ندارد.

جریمه معاینه فنی

خودروهایی که معاینه فنی نداشته باشند یا اعتبار معاینه فنی آنها منقضی شده باشد، مشمول جریمه راهنمایی و رانندگی  هستند. 

اما در صورتی که معاینه فنی دارید اما جریمه شده‌اید، اگر ۲۴ ساعت از صدور معاینه فنی‌تان گذشته باشد، می‌توانید با داشتن شماره VIN خودرو و از طریق سایت سیمفا، اعتبار معاینه فنی‌تان را استعلام کنید. اگر اطلاعات شما در سیما ثبت شده بود، برای اعتراض به جریمه با داشتن مدارک زیر، به مراکز پلیس+۱۰ مراجعه کنید:

• اصل و کپی کارت خودرو
• اصل و کپی کارت معاینه فنی
• اصل و کپی برگه خلافی

اما اگر اطلاعات‌تان در سیمفا ثبت نشده، ابتدا باید به همان مرکزی که معاینه فنی‌تان را گرفته‌اید، مراجعه کنید تا اطلاعات‌تان را در سیمفا ثبت یا آپدیت کنند.

اعتبار معاینه فنی چقدر است؟

۱- برای موتورسیکلت، سواری شخصی و دولتی سبک: یک سال
۲- برای عمومی سبک و سنگین با عمر کمتر از ۱۰ سال: شش ماه
۳- عمومی سبک و سنگین با عمر بیشتر از ۱۰ سال: سه ماه

سوالات مهم درباره معاینه فنی

در صورت داشتن هرگونه سوال درباره معاینه فنی خودرو و موتورسیکلت و یا جهت کسب اطلاعات بیشتر، کافی است با مرکز تماس ستاد معاینه فنی تهران به شماره تلفن ۴۱۷۸۷ تماس بگیرید.

معاینه فنی تهران با شهرستان متفاوت است؟

از سال ۱۳۹۵ به بعد، تمامی مراکز معاینه فنی سبک و از سال ۱۳۹۷ نیز تمامی مراکز معاینه فنی سنگین به سامانه یکپارچه سیمفا متصل شده‌اند. بنابراین معاینه فنی صادر شده در هیچ مرکزی و در هر شهری، متفاوت با بقیه مراکز سراسر کشور نیست.

خودروهای پلاک قدیم، معاینه فنی می‌گیرند؟

خیر! چنین خودروهایی ابتدا باید برای گرفتن پلاک ملی اقدام کنند.

معاینه فنی خودروهای صفر کیلومتر چگونه است؟

خودروهای شخصی با عمر کمتر از ۴ سال، نیازی به گرفتن معاینه ندارند اما توصیه جدی می‌کنیم که حتی خودروهای نوشماره -تا قبل از اتمام گارانتی‌شان- نیز برای گرفتن معاینه فنی اقدام کنند.

اصلی‌ترین دلیل توصیه ما، خرابی کاتالیست در اکثر خودروهای داخلی است که تنها زمانی متوجه این خرابی می‌شوید که به مراکز معاینه فنی مراجعه کنید. حال اگر در تست‌های فنی مشخص شد که کاتالیست خودرو، معیوب است، خودروساز موظف به تعمیر یا تعویض قطعه در زمان گارانتی است. اما اگر زمان گرانتی‌تان تمام شده باشد، باید هزینه نسبتا قابل توجهی را برای تعویض کاتالیست، بپردازید. پس ریسک نکنید!

منبع: باما