قطعه نیوز: هفته گذشته برای بورس تهران به هیچ عنوان هفته خوبی نبود. پس از عبور شاخص کل از مرز ۵۵۵ هزار واحدی بازار سهام با محاصره ریسکهای متعدد و در ۴ روز کاری ریزش ۳۵ هزار واحدی (معادل ۶.۳ درصدی) را به ثبت رساند تا نماگر اصلی بورس تهران به مرز ۵۲۰ هزار واحد برسد.
اما اوضاع خودروییها در میان سایر صنایع بورسی اندکی بهتر بود. شاخص این صنعت در یک هفته مانده به پایان سال ۹۸ با افت ۳.۲ درصدی همراه بود هرچند در این میان سهم ریزش سهمهای کوچکتر بیش از سهمهای بزرگ خودرویی به چشم میآمد.
با جهشهای متوالی قیمتها که به پرواز شاخص کل و سه برابر شدن ارزش سهام بورسی انجامید، سازمان بورس در پایان هفته گذشته و پس از ساعات مجاز خرید و فروش در روز چهارشنبه، در اقدامی غافلگیر کننده و برای کنترل جو هیجانی شکل گرفته، خبر از اعمال محدودیت دامنه نوسان از ۵ درصد به ۲ درصد داد.
بسیاری از کارشناسان بر این باور بودند که اعمال چنین محدودیتهایی میتواند با توجه به کارمزد ۱.۵ درصدی خرید و فروش سهام به کاهش جذابیت سرمایهگذاریهای کوتاهمدت بیانجامد و به بیان بهتر نوسانگیری در جریان داد و ستدهای روزانه را امری غیرمنطقی و دشوار کند.
از طرفی اعمال چنین محدودیتهایی، بسیاری از سهمها را در صفهای خرید و فروش روزانه قفل خواهد کرد. ترکیب چنین نتایجی نقدشوندگی سهام در بستر بازار سرمایه را به شدت کم میکند و یکی از مهمترین مولفههای جذب کننده پولهای سرگردان را از بورس خواهد گرفت.
اما روز جمعه رئیس کل بانک مرکزی و وزیر اقتصاد به عنوان رئیس شورای عالی بورس، در خبری از عدم موافقت با چنین تصمیمی خبر دادند و قرار شد که دامنه نوسان فعلا در همان محدوده ۵ درصد باقی بماند و در روز سهشنبه در این خصوص نظر نهایی را اعلام کنند.
در این میان سهام گروه خودرویی به عنوان سهامی که نسبت معناداری با تحولات بازارهای جهانی ندارند، واکنش منفی به مراتب کمتری از خود نشان دادند و با برگشت آرام شاخص کل از محدوده قرمز روزانه، جزو صنایعی به شمار میآمدند که جهش قیمتی خوبی را پشت سر گذاشتند.
اما درگیری بازار سهام با این نااطمینانی بوجود آمده به همین مورد ختم نشد. سقوط قیمتهای جهانی و آشفتگی بازارهای مالی که تحت تاثیر شیوع ویروس کرونا از هفتههای قبل شروع شده بود، به مراحل جدید و نگرانکنندهای رسید.
ریزشهای دستهجمعی قیمتها کمکم رنگ و بوی سقوط گرفت و خواب را از چشمان سرمایهگذاران در سرتاسر دنیا ربود. امری که به طور خاص بخش بزرگی از سهام شرکتهای بورسی را تحت تاثیر مستقیم قرار داد و شکلگیری جو منفی به برهم خوردن تعادل در خرید و فروش سهمهای به ظاهر غیرمرتبط نیز منجر شد.
خودروییها در حاشیه امن؟
همانطور که اشاره شد، بازار سهام در هفته گذشته درگیر دو نوع ریسک بود. ریسک اول – وضع قوانین محدودکننده معاملاتی- مربوط به کل بازار سهام است و با اتخاذ سیاستهای سرمایهگذاری احتمال اثرگذاری آن کمتر نمیشود. (ریسک سیستماتیک)
ریسک دوم – سقوط بازارهای جهانی- از جمله ریسکهایی است که میتواند با اتخاذ تصمیمهای مناسب تا حدودی مدیریت شود. (ریسک غیرسیستماتیک)
از آنجایی که روز سهشنبه وزیر اقتصاد خبر نهایی تصمیم شورای عالی بورس مبنی بر عدم کاهش دامنه نوسان و باقی ماندن حجم مبنا در سطوح قبلی را اعلام کرد، میتوان گفت که تنها ریسک موجود در بازار سهام، آشفتگی بازارهای جهانیست.
از آنجایی که بخش بزرگی از بورس تهران به طور مستقیم تحت تاثیر قیمتهای بازارهای جهانی هستند، احتمال واکنش به این رویداد و منفی شدن شاخص کل در هفته آینده بسیار بالا ارزیابی میشود اما برخی از سهمها و صنایع بورسی مانند خودروییها به طور مستقیم با این رویداد درگیر نیستند و صرفا موضوع احتمالی تعطیلی این شرکتها به علت شیوع بیماری کرونا است که میتواند به طور مستقیم بر عملکرد آنها تاثیرگذار باشد.
با این وجود نمیتوان فاصله داشتن از ریسک ریزش قیمتهای جهانی را دلیل محکمی برای در امان ماندن قیمت سهام گروه خودرویی از ریزشهای احتمالی دانست. کما اینکه در روزهای ابتدایی هفته نیز با ریزش سنگین قیمتها در کل بازار سهام و تشکیل صفهای فروش، خودروییها نیز اصلاح پرشتابی را با وجود درجا زدن در روزهای خوب بورس تجربه کردند.
مساله اینجاست که با تسلط انگیزههای محافظهکارانه در بازارهای مالی، ترس در این فضا بسیار فراگیرتر از شوق است و همین موضوع موجهای منفی را بدون توجه به شدت تاثیرپذیری، یک امر مسری خواهد کرد.
اما یک نکته مثبت در رابطه با سهمهای خودرویی این است که نماد برخی از این شرکتها برای برگزاری مجمع عمومی فوقالعاده به منظور تصمیمگیری درخصوص افزایش سرمایه طی هفته آینده به احتمال قوی متوقف خواهند شد.
براساس اطلاعیههای ارسالی تا این لحظه، نمادهای «خساپا»، «خودرو»، «خمحرکه»، «خگستر» و «ختوقا» آگهی دعوت به این مجمع را در سامانه کدال قرار دادهاند و در صورت اخذ مجوز سازمان بورس و اوراق بهادار تهران، مجامع آنها در بازه زمانی ۲۵ تا ۲۸ اسفند برگزار خواهد شد.
در نهایت باید این موضوع را متذکر شد که در صورت برگزاری مجمع و تصمیمگیری نهایی، نماد این شرکتها تا زمان ثبت رسمی افزایش سرمایه و اضافه شدن سهام به پوتفوی سرمایهگذاران متوقف خواهد بود.
این مورد نیز میتواند برای افرادی که تمایل به توقف سرمایههای خود از بازه ۱۰ روزه تا نهایتا یک ماهه را ندارند، نشانه منفی باشد و فشار فروش از سمت آنها را زیاد کند. امری که باید در معادلات سهامداران صنعت خودرو و ساخت قطعات لحاظ شود.
نویسنده: علی صالحی