ارزش خودرویی‌های بورس ۴ برابر شد
قطعه نیوز: هفته گذشته شاخص بورس تهران با ثبت رشد ۴.۴ درصدی به عدد تاریخی ۴۴۵ هزار و ۸۹۴ واحدی رسید. شاخص گروه خودرو نیز با ثبت جهش ۱۲ درصدی بار دیگر به عنوان یکی از برترین صنایع بورسی مطرح شد و با احتساب این رشد، بازدهی صنعت خودرو از ابتدای سال تاکنون از ۳۰۰ درصد (۴ برابر) عبور کرد.
رشد ۱۲ درصدی شاخص صنعت خودرو در حالی رقم خورد که بسیاری از نمادهای گروه خودرو در هفته گذشته به دلیل رشد قیمت ۲۰ درصد و ۵۰ درصدی در بازه‌های زمانی ۵ روزه و ۱۵ روزه، توقف‌هایی در معاملات روزانه داشتند.
تغییر معادلات بازار سهام
بازار سهام این روزها تحت تاثیر هجوم نقدینگی رشدهای سریعی را پشت سر می‌گذارد. رشد قیمت سهام به حدی دامنه‌دار و پر سرعت شده‌است که بسیاری از کارشناسان علاوه بر تایید بزرگترین حرکت صعودی تاریخ بازار سرمایه، به عدم توانایی توجیه تحلیلی آن اذعان دارند و بر این باورند که ملاک‌های ارزش‌گذاری قدیمی و خط‌کش‌های سابق دیگر کاربردی ندارد و مشارکت روزافزون مردم با سرمایه‌های سرگردان تمام معادلات گذشته را برهم زده است.
انقلاب بوجود آمده در بورس تهران که با معیار مشارکت سرمایه‌های خرد بیش از ۱.۳ میلیون نفر در عرضه‌های اولیه خودنمایی می‌کند، سودهای کلانی را نصیب فعالان بورسی کرده‌است. محدودیت اجباری در بازار ارز و تجربه کسب سودهای شیرین در بورس از مهمترین عوامل به اصطلاح داغ شدن پول و اقبال روزافزون نقدینگی سرگردان به تالار شیشه‌ای در ماه‌های گذشته بوده‌است.
یکی از برترین صنایع بورسی در جذب نقدینگی، صنعت خودروسازی و ساخت قطعات است که با تمرکز بر شرکت‌های زیرمجموعه با دارایی‌های ثابت قابل توجه و بروزرسانی ارزش این دارایی‌ها روزانه بخش بزرگی از پول‌های ورودی به بازار سهام را به سمت خود می‌کشد.
همین عامل باعث شده است تا این صنعت در میان برترین صنایع بورسی به لحاظ کسب بازدهی قیمت قرار گیرد و رشد بزرگی را تجربه کند.
جشن ۷۰ هزار میلیاردی خودرویی‌ها؟
رشد شاخص کل بورس تهران از ابتدای سال جاری تاکنون به بیش از ۱۵۰ درصد رسیده است که به معنی ۲.۵ برابر شدن مجموع ارزش شرکت‌های پذیرفته شده در بورس تهران در این مدت است.
نگاهی به میزان رشد شاخص سهام گروه خودرویی نشان می‌دهد که این متغیر صنعتی از ابتدای سال تاکنون ۴ برابر شده‌است. به عبارت دیگر میانگین وزنی ارزش سهام شرکت‌های خودرویی در بورس تهران رشد ۳۰۰ درصدی را از ابتدای سال تاکنون به ثبت رسانده‌اند و ارزش بازار سهام گروه خودرو و ساخت قطعات در بازه زمانی ۱۱.۵ ماهه ۴ برابر شده است.
مقایسه میان رشد شاخص گروه خودرو و شاخص کل از فاصله زیاد سودآوری سهام گروه خودرویی نسبت به متوسط کلی بورس تهران خبر می‌دهد. به بیان بهتر ارزش بازاری ۲۵ شرکت خودرویی و ساخت قطعات در بورس تهران از ۱۷ هزار میلیارد تومان در ابتدای سال جاری به بیش از ۶۹ هزار میلیارد تومان رسیده‌است و تنها رشد ۱.۱ درصدی برای عبور از مرز ۷۰ هزار میلیارد تومانی لازم دارد.
نکته جالب توجه در این خصوص این است که ارزش سهام شرکت ایران خودرو به عنوان بزرگترین سهام خودرویی بورس، در حال حاضر با عبور از مرز ۱۹ هزار میلیارد تومان (رشد ۴.۳ برابری از ابتدای سال) از ارزش کل این صنعت در شروع سال ۹۸ بیشتر است.
هفته شفاف‌سازی‌های مهم
براساس قوانین بازار سرمایه، نمادهایی که قیمت سهام آنها در ۱۵ روز کاری متوالی بیش از ۵۰ درصد رشد یا ریزش را تجربه کند، جهت برگزاری کنفرانس اطلاع‌رسانی و طرح سوال از مدیران در خصوص تحولات شرکت، متوقف می‌شوند و پس از شفاف‌سازی در این خصوص بازگشایی خواهند شد.
از آنجایی که سهامداران و سرمایه‌گذاران بورسی مدت‌هاست منتظر اطلاع‌رسانی شرکت‌های بزرگ خودروساز در خصوص ارزش روز دارایی‌ها و به تبع آن میزان افزایش سرمایه غول‌های ماشین‌ساز هستند، توقف نمادهای «خودرو» و «خساپا» به همین منظور، فرصت مناسبی بود تا کارشناسان از مدیران شرکت‌های مربوط بخواهند تا در این موارد شفاف‌سازی‌های لازم را بعمل آورند.
نخست شرکت سایپا خبر داد که بهای تمام شده زمین‌های شرکت در صورت‌های مالی، ۲۸۱۵ میلیارد تومان است و این شرکت قصد دارد افزایش سرمایه از محل زمین، ساختمان، ماشین‌آلات و سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت داشته باشد اما هنوز ارزیابی کارشناسان در مورد ارزش‌گذاری روز این دارایی‌ها به اتمام نرسیده‌است.
روز چهارشنبه نیز شرکت ایران خودرو در شفاف‌سازی خود اعلام کرد دارایی‌های این شرکت شامل ۲ میلیون و ۱۰۷ هزار متر مربع زمین در تهران، مازندران، بندرعباس، اهواز و شیراز با ارزش ۱۵۱ میلیارد تومان در دفاتر حسابداری ایران خودرو به ثبت رسیده‌است.
علاوه بر این ۳.۹ میلیون مترمربع ساختمان نیز به ارزش دفتری ۲۴۳ میلیارد تومان و ۸۱.۳ میلیارد تومان ماشین‌آلات در ترازنامه این شرکت به ثبت رسیده است که کارشناسان در حال ارزش‌گذاری روز تمام این دارایی‌ها (شامل زمین، ساختمان و ماشین‌آلات) هستند اما این فرآیند در مراحل پایانی خود به سر می‌برد و هنوز نهایی نشده‌است و به محض تکمیل ارزیابی‌ها به اطلاع فعالان بورسی خواهد رسید.
بنابراین در حال حاضر میزان افزایش سرمایه ایران خودرو مشخص نیست.
از سوی دیگر ماه گذشته این شرکت ۲۵۰۰ میلیارد تومان تسهیلات از شورای پول و اعتبار دریافت کرده‌است و همچنین در خصوص بومی‌سازی و ساخت داخل، تاکنون بومی سازی و تولید انبوه ۳۳ قطعه توسط ایران خودرو هدف‌گذاری شده‌است.
در نهایت نیز روز جمعه صورت‌های مالی حسابرسی شده شرکت سایپا در نیمه نخست سال جاری منتشر شد که بر این اساس این شرکت در ۶ ماهه ابتدایی سال ۹۸ زیان خالص ۲۹۹۰ میلیارد تومانی (۷۶۲ ریال به ازای هر سهم) را محقق کرده‌است.
اگرچه روند زیان‌بار این شرکت در مقایسه با نیمه نخست سال گذشته تشدید شده است اما به نظر می‌رسد وضعیت شرکت با توجه به گزارش‌های بهتر در پاییز و ماه اول زمستان، تا پایان سال بهبود یابد. نکته نهایی این است که اگرچه شرکت‌های خودرویی رشدهای قیمتی بسیار خوبی را پشت سر گذاشته‌اند و سهامداران خوشحالی دارند اما پشتوانه تمام این سودآوری‌ها جریان داغ نقدینگی و بهانه‌هایی به نام تجدید ارزیابی دارایی‌هاست و عبور از این مرحله بدون بهبود وضعیت زیاندهی خودروسازان بزرگ، هم سهام این شرکت‌ها و هم سهام شرکت‌های قطعه‌ساز مرتبط را با ریسک‌های بزرگی مواجه می‌کند که می‌تواند به ریزش قیمت آنها در بازار سهام منجر شود.
نویسنده: علی صالحی